Moriori, pleme polinezijskog porekla, nekada su naseljavali ostrvo Rekohu, poznato kao Četam, udaljeno oko 700 kilometara jugoistočno od Velingtona, glavnog grada Novog Zelanda. Poput mnogih naroda u regionu, Moriori su se suočavali sa stalnim sukobima i ratovima, koji su uključivali uništenje porodica i naselja, kao i kanibalizam. Međutim, u 16. veku, jedan od uglednih poglavica, Nunuku, promovisao je revolucionarnu ideju o miroljubivosti.
Nunuku je zabranio sve vrste sukoba i ratovanja, zamenivši ih duelima u kojima je pobednik bio onaj koji prvi izazove protivnikovu krv. Ova filozofija, poznata kao Nunukuov zakon ili pacifizam, postala je osnova društvenog života Moriora. Njihov način života uglavnom se oslanjao na ribolov, lov na kitove i sakupljanje školjki, uz ograničene resurse voća i povrća koje je raslo na ostrvu.
Moriori su razvili labavu vlast sličnu demokratiji, ali su bili zaostali u oružju i tehnologiji u poređenju sa drugim narodima. Kako bi regulisali broj stanovnika i očuvali resurse, Moriori su sprovodili kastraciju dečaka i kontrolisali broj stanovnika ostrva na oko 2000.
Prvi kontakt sa spoljnim svetom dogodio se krajem 18. veka kada su britanski moreplovci posetili ostrvo Četam. Kasnije, Maori iz regiona Taranaki na Novom Zelandu, izbeglice iz sukoba sa susednim plemenima, naselili su se na Četamu, videvši miroljubivost Moriora kao znak slabosti.
Maori su napali Moriore, ne razumevajući njihov pacifistički način života. Usledio je masakr Moriora, koji su bili nemoćni i bez otpora. Muškarci, žene i deca su brutalno ubijeni, a preživeli su postali robovi Maora. Njihov način života i jezik postepeno su nestajali, a većina ih je izgubila život u ovom surovom sukobu.
Posledice ovog masakra bile su dugoročne i pogubne po Moriore. Mnogi su nestali, a preostali su postali robovi pod Maorskom vlašću. Danas, ostrvo Četam ima manje od 1000 stanovnika, uglavnom evropskog porekla, a Moriori su gotovo izumrli kao narod. Ova tragedija predstavlja jedan od najmračnijih događaja u istoriji Novog Zelanda, koji pokazuje koliko su miroljubivi narodi često bili žrtve nasilja i agresije drugih kultura.
BONUS TEKST
Matičnjak, visegodišnja biljka s opojnim mirisom koji podsjeća na limun, poznat je po svojim ljekovitim svojstvima još od davnina. Koristi se nadzemni dio biljke, a bere se prije ili za vrijeme cvjetanja i suši na toplom i prozračnom mjestu. Osim esencijalnog ulja, matičnjak sadrži fenolne kiseline, flavonoide i druge sastojke.
Ovaj dragocjeni ljekoviti biljka smatra se odličnim prirodnim lijekom koji jača srce, pomaže protiv noćnih strahova i depresije te čisti krv, otklanja neraspoloženje i tugu te povoljno djeluje na rad unutarnjih organa. Osobe koje žele osvježiti srce i slezenu mogu konzumirati čaj od matičnjaka.
Matičnjak potiče hormonalnu aktivnost, zbog čega se preporučuje kod problema sa štitnom žlijezdom. Znanstvena istraživanja sugeriraju da ekstrakt matičnjaka utječe na imunoglobulin kod pacijenata oboljelih od Gravesove bolesti, te djeluje antitiroidno kod bolesti štitnjače. U kombinaciji s drugim biljkama, matičnjak se koristi za liječenje astme, glavobolje, grčeva u trbuhu i maternici, bolesti želuca, dišnih organa, kroničnog bronhitisa, migrene, nadutosti, umora, povraćanja, proljeva i slabosti.
U kombinaciji s valerijanom, kimom i majčinom dušicom, matičnjak se primjenjuje kod srčanih grčeva angine pectoris.
Ipak, najpoznatiji je kao prirodni lijek protiv psihičkih problema kao što su depresija, anksioznost, napetost i drugi poremećaji izazvani stresom. Posebno je učinkovit protiv strahova i straha od bolesti. Za liječenje psihičkih poremećaja može se kombinirati s drugim ljekovitim biljkama poput valerijane, kamilice i lavande.
Najbolji učinak u liječenju postiže se ako se koristi svježa biljka, a prvo djelovanje obično se osjeti na probavnom sustavu. Također, matičnjak je odličan prirodni lijek protiv nadimanja trbuha.
Eterično ulje matičnjaka, iako rijetko i skupo, povoljno djeluje kod ubrzanog rada srca, nesanice, straha i problema sa želucem.
Za pripremu čaja od matičnjaka, jedna mala žlica ove biljke prelije se s 2 dl kipuće vode, poklopi i ostavi da odstoji 5 minuta. Nakon toga se procijedi i pije dva do tri puta na dan.
