Kašalj kao simptom raka debelog crijeva može biti izuzetno iznenađujući, ali u određenim slučajevima, on može biti znak da se rak proširio na pluća. Rak debelog crijeva, poznat i kao kolorektalni karcinom, može uzrokovati širok spektar simptoma koji variraju u zavisnosti od stadijuma bolesti.
Kašalj koji postaje intenzivniji, posebno u večernjim satima, jedan je od simptoma koji može ukazivati na širenje raka na pluća, što je obično slučaj u poodmaklim fazama bolesti. Prema stručnjacima iz organizacije Cancer Research UK, kašalj, kao i drugi simptomi povezani sa širenjem raka na pluća, mogu se javiti u uznapredovalim fazama raka debelog crijeva.
- Pored kašlja, postoje i drugi simptomi koji mogu ukazivati na napredovanje bolesti. Na primjer, pacijenti mogu primetiti kratak dah, učestale infekcije donjih disajnih puteva, iskašljavanje krvi, pa čak i nakupljanje tečnosti u plućima i grudima, što može izazvati ozbiljne poteškoće sa disanjem. Ovi simptomi obično nastaju kako bolest napreduje i postaje sve teža za lečenje.
U početnim fazama raka debelog crijeva, simptomi su obično manje specifični i mogu uključivati umor, slabost, gubitak apetita i neobjašnjiv gubitak težine. Kako bolest napreduje, pacijenti mogu početi da osećaju bol ili nelagodnost u desnoj strani trbuha, što može biti praćeno mučninom, nadimanjem stomaka (poznatim kao ascites), žuticom (pojava žutice na koži i očnim jabučicama) i svrbežom kože. Ovi simptomi ukazuju na to da se rak širi na druge organe, uključujući jetru, koja može biti zahvaćena u kasnijim stadijima bolesti.
Stručnjaci naglašavaju da postoji nekoliko faktora koji povećavaju rizik od razvoja kolorektalnog raka. To uključuje starost, jer rizik raste s godinama, ali i genetske predispozicije – ako u porodici postoji istorija raka debelog crijeva, verovatnije je da će i pojedinac razviti ovu bolest.
- Pored toga, životne navike kao što su prehrambene navike, nivo fizičke aktivnosti, kao i konzumacija alkohola i cigareta, takođe igraju značajnu ulogu u povećanju rizika. Na primer, konzumacija velike količine crvenog i prerađenog mesa, gojaznost i nedostatak vlakana u ishrani povezani su s većim rizikom od razvoja raka debelog crijeva.
Važno je prepoznati rane simptome ove bolesti kako bi se na vreme obratili lekaru i postavila tačna dijagnoza. Rana dijagnoza kolorektalnog raka može drastično povećati šanse za uspešno lečenje i smanjiti rizik od komplikacija.
Zbog toga je od presudne važnosti obratiti pažnju na bilo kakve neobične promene u svom zdravlju, poput trajnog kašlja, gubitka težine, bolova u stomaku i drugih znakova koji bi mogli ukazivati na prisutnost ove ozbiljne bolesti.
U zaključku, kašalj i drugi simptomi povezani s napredovanjem raka debelog crijeva mogu biti alarmantni, ali pravovremeno prepoznavanje i medicinska procena mogu značajno poboljšati prognozu i lečenje.
BONUS TEKST
Najdublja tačka na Zemlji nije u oceanu, kako mnogi misle, već se nalazi na dnu Marianskog rova, koji je smješten u Tihom okeanu, istočno od Filipinskih ostrva. Marianski rov doseže dubinu od oko 10.994 metra ispod nivoa mora, što je gotovo 11 kilometara duboko – to znači da bi Mount Everest, najviši vrh na Zemlji, mogao biti potpuno potopljen u ovaj rov, a njegov vrh bi još uvek bio oko 2 km ispod površine.
- Na ovoj dubini, uslovi su ekstremni. Pritisak vode je više od 1000 puta veći nego na površini, a temperatura je blizu nule. Unatoč tim nepovoljnim uslovima, istraživači su pronašli posebne oblike života koji opstaju u ovom mraku. Jedan od njih je “ultra-dubinski rak”, koji je sposoban preživeti u ekstremnim uvjetima bez sunčeve svetlosti, koristeći hemijske reakcije za proizvodnju energije.
Iako su se tehnologije za istraživanje dubokih okeanskih rovova značajno razvile, samo mali broj ljudi je uspeo da dosegne ovu dubinu. 2012. godine, filmadžija James Cameron postao je prvi čovek koji je samostalno došao do najdublje tačke Marianskog rova u podmornici “Deepsea Challenger”
