Danas svako nešto pije sve ne bi li ojačao imunitet. U ovom članku imunolog nas savjetuje šta zapravo trebamo da uzimamo kako bi izbjegli viruse i prehladu.
Vitamin D nije samo još jedan u nizu vitamina – on je ključni stub našeg zdravlja, tiha snaga koja učestvuje u bezbroj vitalnih funkcija u organizmu. Njegova uloga daleko nadilazi samo zdravlje kostiju, po kojem je najpoznatiji. Ovaj “sunčev vitamin” je od presudnog značaja za pravilno funkcionisanje imunološkog sistema, ali i za prevenciju brojnih akutnih i hroničnih bolesti koje narušavaju kvalitet života.
Veza između vitamina D i imunog sistema – snažnija nego što mislite
Prema riječima cenjenog imunologa, profesora Borisa Kamenova, naš imunitet funkcioniše kao prvi, ali i najvažniji bedem odbrane od svih spoljašnjih pretnji – virusa, bakterija, gljivica i drugih patogena koji vrebaju u našoj okolini. On ističe da je tzv. “nespecifični imunitet” odgovoran za brzo prepoznavanje i neutralizaciju ovih štetnih mikroorganizama, a da njegovo pravilno funkcionisanje u velikoj mjeri zavisi od prisustva vitamina D u organizmu.
Kada je nivo ovog vitamina u telu nizak, naš imuni sistem postaje usporen, slabije reaguje na infekcije, a telo postaje osjetljivije na razne bolesti. Ljudi koji pate od hroničnog umora, čestih prehlada, slabosti, promjena raspoloženja ili problema sa kožom često ni ne slute da se iza tih simptoma krije upravo nedostatak vitamina D. Dugoročan deficit može otvoriti vrata ozbiljnim stanjima, uključujući autoimune bolesti, dijabetes tipa 1, pa čak i različite vrste karcinoma.
Nedostatak vitamina D – kada je najopasnije?
Profesor Kamenov upozorava da je manjak vitamina D posebno izražen u hladnijem dijelu godine, tačnije u jesenjim i zimskim mjesecima, kada je izloženost sunčevoj svjetlosti drastično smanjena. Upravo tada naše tijelo ima najmanje prilike da prirodnim putem proizvodi ovaj vitamin, što ga čini posebno ranjivim.
Zanimljivo, ali ne slučajno, najkritičniji mjeseci su oni čiji nazivi sadrže slovo “R” – septembar, oktobar, novembar, decembar, januar i februar. Tokom tog perioda sinteza vitamina D kroz kožu je skoro pa zanemarljiva, a posledice njegovog nedostatka mogu uključivati hronični umor, pad koncentracije, loše raspoloženje, slabiji imunitet, češće virusne infekcije, ali i bolove u kostima i zglobovima.
Kako nadoknaditi vitamin D i sačuvati zdravlje?
Dobra vijest je da postoji nekoliko jednostavnih i efikasnih načina da se organizmu obezbedi dovoljno ovog važnog vitamina:
- Boravak na suncu – Najprirodniji i najefikasniji izvor vitamina D je sunčeva svjetlost. Dovoljno je 15 do 30 minuta dnevno izlaganja lica i ruku suncu, posebno između 10 i 15 časova, kada je UVB zračenje najpogodnije za sintezu ovog vitamina. Naravno, bez zaštitnog faktora, jer kreme sa SPF-om mogu spriječiti stvaranje vitamina D.
- Pravilna ishrana – Iako se manji deo vitamina D unosi putem hrane, određene namirnice su izuzetno korisne. Tu spadaju masna riba (losos, tuna, sardine), riblje ulje, jaja (posebno žumance), mlečni proizvodi obogaćeni vitaminom D, kao i pečurke koje su bile izložene sunčevoj svjetlosti.
- Dodaci ishrani (suplementi) – U periodima kada prirodni izvori nisu dovoljni, posebno u zimskim mjesecima, preporučuje se uzimanje vitamina D u obliku dodataka ishrani. Doza se određuje prema individualnim potrebama, uz konsultaciju sa ljekarom. Neki ljudi, posebno starije osobe, hronični bolesnici i oni sa tamnijim tenom, imaju povećane potrebe.
Zašto je važno održavati dobar nivo vitamina D?
Vitamin D ne samo da jača imunitet, već doprinosi i pravilnoj apsorpciji kalcijuma, čime se čuvaju kosti i zubi, poboljšava raspoloženje i smanjuje rizik od depresije. Takođe pomaže u očuvanju kardiovaskularnog zdravlja, utiče na regulaciju šećera u krvi, i igra značajnu ulogu u prevenciji autoimunih i neurodegenerativnih bolesti.
Briga o zdravlju ne počinje kada se pojave problemi – ona počinje preventivom. Vitamin D je moćan saveznik u očuvanju imuniteta i opšteg zdravlja, a njegov unos tokom cijele godine ne bi smio da se zanemari. Bilo da ga dobijate kroz sunce, hranu ili suplemente – najvažnije je da ne dopustite njegov nedostatak, jer njegovi benefiti nadmašuju svaki trud uložen u njegovo očuvanje.
Ako želiš, mogu ti i sažetak ovog teksta ili verziju pogodnu za društvene mreže.
